W 2025 roku w Polsce wprowadzono istotne zmiany w przepisach prawa pracy, które mają znaczący wpływ na pracodawców i pracowników. Poniżej przedstawiamy kluczowe z nich:
-
Wzrost minimalnego wynagrodzenia
Od 1 stycznia 2025 r. minimalne wynagrodzenie za pracę w pełnym wymiarze czasu pracy wzrosło do 4 666 zł brutto, co przekłada się na stawkę godzinową wynoszącą 30,50 zł. Ta podwyżka wpływa również na inne świadczenia zależne od płacy minimalnej, takie jak dodatki za pracę w porze nocnej, wynagrodzenie za czas przestoju czy zasiłek chorobowy.
-
Nowe regulacje dotyczące układów zbiorowych pracy
Od 1 stycznia 2025 r. obowiązuje ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych, która ma na celu usprawnienie negocjacji między związkami zawodowymi a pracodawcami. Nowe przepisy określają m.in. zakres treści układów pracy, procedury rejestracji oraz możliwość korzystania z mediacji w przypadku sporów.
- Układy zbiorowe pracy mają obejmować szczegółowe postanowienia dotyczące:
- Wynagrodzeń, premii, dodatków i innych świadczeń pracowniczych.
- Czasu pracy, w tym elastycznych rozwiązań dopasowanych do specyfiki branży.
- Zasad rozwiązywania sporów pracowniczych.
- Możliwości wprowadzenia dodatkowych świadczeń, takich jak programy emerytalne czy ubezpieczenia grupowe.
Każdy układ zbiorowy musi zostać zarejestrowany w odpowiednim organie (np. inspekcji pracy lub ministerstwie). Bez rejestracji układ nie wywołuje skutków prawnych.
Uproszczono proces rejestracji przez możliwość składania wniosków i dokumentów w formie elektronicznej.
Ustalono maksymalne terminy negocjacji, aby zapobiegać przedłużającym się sporom.
Nowe przepisy umożliwiają rozszerzenie postanowień układów zbiorowych na firmy nieobjęte dotąd takimi regulacjami, jeśli zgodzi się na to odpowiedni organ nadzorczy. Ma to na celu zapewnienie większej równości między pracownikami różnych firm w tej samej branży.
-
Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców
Planowane na 2025 rok zmiany w przepisach dotyczących zatrudniania cudzoziemców mają na celu uproszczenie procesów legalizacyjnych oraz zwiększenie ochrony pracowników. Wprowadzono obowiązek zawierania umów o pracę z cudzoziemcami, ograniczając stosowanie umów cywilnoprawnych, z wyjątkiem pracy sezonowej. Dodatkowo, za nielegalne zatrudnianie cudzoziemców przewidziano surowsze kary finansowe. Maksymalna kara dla pracodawców może wynosić do 60 000 zł za każdego nielegalnie zatrudnionego cudzoziemca.
- Cudzoziemcy zatrudnieni na umowę o pracę mają prawo do:
- Równych wynagrodzeń za pracę na takich samych stanowiskach, jak ich polscy odpowiednicy.
- Dostępu do bezpłatnych szkoleń organizowanych przez urzędy pracy.
- Szybszego procesu przyznawania zasiłku dla bezrobotnych, jeśli spełniają określone kryteria.
Zmiany te są odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie na pracowników zagranicznych oraz konieczność lepszego zabezpieczenia ich praw w Polsce. Zarówno pracodawcy, jak i cudzoziemcy powinni zapoznać się z nowymi regulacjami, aby uniknąć ryzyka naruszeń prawa.
-
Wigilia dniem wolnym od pracy
Od 1 lutego 2025 r. Wigilia Bożego Narodzenia, przypadająca 24 grudnia, została ustanowiona dniem ustawowo wolnym od pracy. Zmiana ta wpływa na wymiar czasu pracy w 2025 roku, który wynosi 1992 godziny.
-
Uzupełniający urlop macierzyński
Od 19 marca 2025 r. wprowadzono uzupełniający urlop macierzyński dla rodziców dzieci przedwcześnie urodzonych oraz tych wymagających dłuższej hospitalizacji po narodzinach. Wymiar tego urlopu wynosi od 8 do 15 tygodni, w zależności od sytuacji zdrowotnej dziecka.
Uzupełniający urlop macierzyński przysługuje zarówno matce, jak i ojcu dziecka, pod warunkiem, że są objęci ubezpieczeniem chorobowym. Urlop można wykorzystać bezpośrednio po zakończeniu podstawowego urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego. W przypadku wcześniejszego zakończenia hospitalizacji, niewykorzystana część urlopu przepada. Urlop można wykorzystać jednorazowo lub podzielić na części (zgodnie z ustaleniami z pracodawcą). Za okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku przez cały okres urlopu, jeśli nie korzystano wcześniej z urlopu rodzicielskiego na preferencyjnych zasadach.
-
Dodatkowa niedziela handlowa w grudniu
Od 1 lutego 2025 r. wprowadzono dodatkową niedzielę handlową w grudniu, co oznacza, że w tym miesiącu będą trzy niedziele handlowe poprzedzające Wigilię Bożego Narodzenia. Jednak pracownik będzie mógł pracować maksymalnie w dwie z tych niedziel.
Powyższe zmiany mają na celu dostosowanie polskiego prawa pracy do aktualnych potrzeb rynku oraz zwiększenie ochrony pracowników. Zarówno pracodawcy, jak i pracownicy powinni zapoznać się z nowymi regulacjami, aby dostosować się do obowiązujących przepisów.
