Jest to podatek dla spółek (z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjnych, komandytowych, komandytowo-akcyjnych i prostych spółek akcyjnych), którego podstawowym założeniem jest, spółka nie płaci podatku do momentu wypłaty dywidendy z zysku. Spółki mogą stosować estoński CIT niezależnie od wielkości. Podstawowym celem podatku estońskiego jest możliwość swobodnego określenia momentu, w którym nastąpi opodatkowanie oraz możliwość przeznaczenia pieniędzy na cele związane z bieżącą działalnością firmy.
CIT estoński - warunki stosowania przez spółkę
- przychody uzyskiwane: z wierzytelności, odsetek, pożyczek, opłat leasingowych, poręczeń, gwarancji, praw autorskich, praw własności przemysłowej, ze zbycia instrumentów finansowych oraz z transakcji z podmiotami powiązanymi nie przekraczają 50% wszystkich przychodów spółki,
- zatrudnianie przez spółkę co najmniej 3 pracowników na podstawie umowy o pracę przez co najmniej 300 dni w roku podatkowym lub na podstawie innej umowy niż umowa o pracę, przy czym wydatki na wynagrodzenia osób zatrudnionych na podstawie tych umów, stanowią co najmniej 3-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
- udziałowcami, akcjonariuszami lub wspólnikami spółki są wyłącznie osoby fizyczne
- brak możliwości posiadania udziału w innych spółkach
- złożenie zawiadomienia o wyborze opodatkowania ryczałtem do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym mają być opodatkowane ryczałtem (Uwaga! Zmiana tego terminu po 1 stycznia 2023 – zawiadomienie ma nastąpić do końca pierwszego roku podatkowego, w którym będzie chciał w ten sposób być opodatkowany)
- za okres opodatkowania ryczałtem nie sporządza sprawozdań finansowych zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości
W poprzedniej wersji przepisów dotyczących estońskiego CIT wymagano od firmy, aby ponosiła określone nakłady inwestycyjne. Z tego wymogu w ramach Polskiego Ładu również zrezygnowano.
CIT estoński - wyłączenia
Do grupy wyłączonej bezwzględnie z możliwości zastosowania estońskiego CIT należą:
- instytucje finansowe,
- instytucje podatkowe,
- podatnicy w specjalnej strefie ekonomicznej,
- podatnicy w stanie upadłości lub likwidacji,
- spółki utworzone przez połączenie lub podział w ciągu ostatnich 24 miesięcy
CIT estoński - ograniczenia
Spółki, które nie będą mogły korzystać z estońskiego CIT w roku, w którym rozpoczynają działalność oraz w roku następnym, jednak nie mniej niż przez 24 miesiące:
- powstałe w wyniku połączenia lub podziału,
- utworzone przez podmioty, które jako wkład wniosły składniki majątku uzyskane w wyniku likwidacji innych podmiotów, w których same posiadały udziały,
- utworzone przez podmioty, które w roku utworzenia lub w następnym roku wniosły aportem przedsiębiorstwo, ZCP lub składniki przedsiębiorstwa o wartości powyżej 10 000 euro
Stawki podatku w estońskim CIT
Do końca roku 2021 ryczałt w przypadku małego podatnika wynosił 15%. Polski Ład zmienił tę stawkę. Dla małych podatników oraz dla podatników rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej na tych zasadach według estońskiego CIT od stycznia 2022 r. ryczałt wynosi 10% podstawy opodatkowania. Natomiast dla pozostałych podatników jest to 20% podstawy opodatkowania.
CIT estoński - podsumowanie zmian od 1 stycznia 2023
- nowy termin, do którego podatnik będzie mógł zawiadomić organ skarbowy o wejściu w estoński CIT – do końca pierwszego roku podatkowego, w którym będzie chciał w ten sposób być opodatkowany;
- nowa data zapłaty ryczałtu przy zaliczkach na poczet dywidendy;
- nowy warunek wygaśnięcia zobowiązania podatkowego z tytułu tzw. korekty wstępnej – zobowiązanie to będzie wygasać w całości po upływie co najmniej jednego pełnego okresu opodatkowania ryczałtem, tj. po czterech latach podatkowych.
Podsumowanie
Według najnowszych danych Ministerstwa Finansów w ciągu pierwszych ośmiu miesięcy 2022 r. liczba spółek, które wybrały tzw. estoński CIT, wzrosła w Polsce o 1,5 tys. procent rok do roku. Wynika to na pewno ze złagodzenia przepisów, jakie miały miejsce od 1 stycznia 2022 roku. W ostatnich tygodniach Polska Agencja Prasowa powołując się na wyniki badania platformy analityczno – badawczej UCE Research podała, że mimo iż estoński CIT zna 89% managerów zarządzających firmą lub prowadzących działalność w Polsce, to jednak nie rozważa zmiany obecnej formy opodatkowania na CIT estoński. Jedynie 13,8 % respondentów rozważa tę możliwość, podczas gdy 66,7% nie bierze jej pod uwagę. Co piąty ankietowany nie potrafi udzielić odpowiedzi w tej kwestii. Jako powody niechęci ankietowani wskazali obawę przed dodatkowymi kontrolami fiskusa oraz komplikacje w rozliczeniach z urzędem skarbowym.